Obiad z pracodawcami rolnymi odbył się 15 marca 2022 r. w Pałacu w Kobylnikach.

Spotkanie rozpoczął Roman Wiatrowski (Prezes Zarządu ZPDiWR) od pytań, co dalej będzie z rolnictwem, czy Zielony Ład będzie dalej funkcjonował i jak ministerstwo odnosi się do obecnej sytuacji politycznej.

Następnie głos zabrał Jan Krzysztof Ardanowski (Poseł RP, Przewodniczący Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich przy Prezydencie RP). Zaznaczył, że wojna w Ukrainie będzie miała ogromny wpływ na rynek żywności na świecie. W paru punktach poseł Ardanowski przedstawił sytuację rolniczą w Ukrainie:

• Ukraina jest naszym gospodarczym rywalem, ale teraz jest wyłączona z produkcji żywności przynajmniej na jeden sezon.
• Ukraińcy nie będą mogli obsiać pól, ponieważ nie ma paliwa, mężczyźni są na wojnie, magazyny zostały zniszczone, tak samo jak nabrzeża portowe. Nawet jeśli odbędą się zbiory, Ukraina nie będzie eksportować.
• Po wojnie zapewne ruszą programy odbudowy ukraińskiego rolnictwa, w których być może polskie firmy będą mogły realizować działania z funduszy na odbudowę.
• Jeżeli okupacja będzie się przeciągała, to Ukraina na długi czas zostanie wyłączona z produkcji rolnej.
• Rosja w ostatnich latach zainwestowała w sektor rolno-spożywczy i stała się dużym eksporterem przede wszystkim zbóż (Rosja eksportuje między 40 a 50 milionów ton rocznie, gdy cała polska produkcja wynosi trochę ponad 30 milinów ton).

Wiele krajów jest zależnych od importu żywności z Ukrainy i Rosji, dlatego w chwili, gdy Ukraina jest niszczona, a Rosję obejmuje embargo, tym krajom zagraża głód. Trzeba wziąć też pod uwagę, że ceny wzrosną drastycznie, bo Rosja i Ukraina pokrywały między ¼ a ⅓ światowego eksportu zbóż.

„Kraje takie jak Polska powinny zwiększać produkcję żywności” – stwierdził Ardanowski. Poseł powiedział też, że jest przeciwnikiem Zielonego Ładu w obecnym kształcie. „Uważam, że Polska powinna twardo zażądać od Komisji Europejskiej zawieszenia prac nad Zielonym Ładem. Przynajmniej na kilka lat, aż się wyjaśni sytuacja żywnościowa na świecie” – mówił dalej. Zaznaczył przy tym, że nikt, kto ma wiedzę rolniczą, nie jest przeciwny działaniom związanym ze zrównoważoną produkcją rolną (jak najmniejsze oddziaływanie na środowisko, dbanie o przyrodę, ograniczenie emisji gazów cieplarnianych). Poseł Ardanowski zauważył też, że oskarżanie rolnictwa o to, że jest jedną z głównych przyczyn emisji gazów cieplarnianych, jest absolutnym nadużyciem. Cała Unia Europejska emituje 7–8% wszystkich gazów cieplarnianych na świecie, z czego rolnictwo stanowi 10%. „Rolnictwo europejskie dobrze skonstruowane, dobrze działające, dające wysokiej jakości duże ilości plonów […] ma zostać uderzone w imię jakiejś ideologii wymyślonej przez ekologów, aktywistów ekologicznych, środowiska lewicowe w sensie politycznym. To jest niezrozumiałe” – podkreślił poseł Ardanowski.

Poruszył też temat krajowego Planu Strategicznego i niemożności jego zrealizowania ze względu na brak wystarczających środków finansowych. Jego uzupełnieniem miały być pieniądze z Funduszu Odbudowy i polityki spójności.

„Uważam, że musi nastąpić głęboka refleksja w rolnictwie europejskim: odejście od Zielonego Ładu, wsparcie dla zwiększania produkcji żywności, również przez pomoc krajów członkowskich” – jasno wyraził się poseł Ardanowski. „Upadek rolnictwa w Ukrainie i upadek Rosji to dla Polski może być wielka szansa, wielka szansa dla polskiego rolnictwa pod każdym względem” – powiedział, podkreślając przy okazji, że trzeba budować własną narodową politykę rolną.

Poseł stwierdził też, że należy kontynuować przekazywanie gruntów do mniejszych gospodarstw, ale musi się to odbywać tak, żeby realnie wzmacniać ich efektywność, bez niszczenia gospodarstwa głównego.

Zakończył wystąpienie prośbą, żeby środowisko wysyłało ministerstwu czytelne sygnały, jakie są oczekiwania i postulaty rolników, bo dopiero wtedy nastąpi refleksja i polityka zacznie być zmieniana.

Następnie Ryszard Kamiński (Dyrektor Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie) przedstawił rezultat współpracy rolników w województwie – stworzenie systemu partnerstw wodnych. Zaprosił zebranych na krajową Wystawę Bydła Hodowlanego w Minikowie i Dni Pola, a także opowiedział o kolejnych wydarzeniach i imprezach w regionie. Dyrektor Kamiński wspomniał też o ważnej inicjatywie w czasach kryzysu energetycznego – projekcie bilansowania energii w ramach spółdzielni energetycznych.

Jolanta Sobecka (Dyrektor Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa) przypomniała o naborze wniosków na dopłaty bezpośrednie – w tym roku razem z jednolitą płatnością obszarową można uzyskać uzupełniającą płatność podstawową. Weszły dwa nowe pakiety związane z gruntami, które nie są użytkowane rolniczo (pastwiska i retencjonowanie wody). Dyrektor Sobecka powiedziała, że trwa nabór na dwa schematy z modernizacji: rozwój produkcji prosiąt i nawadnianie.

Grzegorz Smytry (Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Bydgoszczy) mówił o współpracy z partnerstwami wodnymi. Zaznaczył, że potrzebna jest wymiana informacji, żeby działania obu podmiotów nie były kontrproduktywne. Roman Wiatrowski zapewnił o woli pomocy i dalszej kooperacji.

Wojciech Kędzia (Dyrektor Oddziału Terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w Bydgoszczy) jeszcze raz mocno podkreślił potrzebę zmiany przepisów dotyczących przedłużania dzierżawy.

Józef Łyczak (Senator RP) powiedział, że klimat wokół dużych gospodarstw nie jest dobry, a wpływa na to kierunek, w jakim ewoluuje Unia Europejska. „Duże gospodarstwa nie mogą być dyskryminowane. O te wszystkie rzeczy, o których dzisiaj tu mówiliśmy, trzeba walczyć […] i ja to będę robił” – zapewnił senator Łyczak. Przestrzegał też przed zbyt miękką polityką wobec Rosji.

Poseł Ardanowski dodał jeszcze, że rolnictwo powinno być działem gospodarki wyłączonym spod doraźnej wojny politycznej.

Spotkanie zakończyło się podziękowaniami i wyrażeniem nadziei, że wojna w Ukrainie niedługo się zakończy.