20 września 2022 r. w Pałacu w Kobylnikach odbyło się 8. spotkanie z cyklu „Obiad z pracodawcami rolnymi”.

Zgromadzonych gości powitał Roman Wiatrowski (prezes zarządu Związku Pracodawców – Dzierżawców i Właścicieli Rolnych).

Jako pierwszy głos zabrał Jan Krzysztof Ardanowski, poseł RP, przewodniczący Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich przy Prezydencie RP. Od razu postawił pytanie dotyczące przyszłości rolnictwa. Wyraził zaniepokojenie trudnym czasem, który czeka rolnictwo w najbliższej perspektywie. Wpływ na to ma sytuacja międzynarodowa: ekonomiczna, polityczna i społeczna, a przewidywanie przyszłości jest obecnie zadaniem niemal niewykonalnym. Rolnictwo stoi przed ogromnymi wyzwaniami. Tocząca się na terytorium Ukrainy wojna uświadomiła, jak ważna jest żywność i jej zapasy. Głód był i wciąż jest realnym problemem. Na świecie jest 7,8 mld ludzi i w wielu regionach brakuje żywności. Konsekwencją braku możliwości produkcji żywności będą wielkie ruchy migracyjne. Produkcja żywności jest podstawą funkcjonowania społeczeństw. Jeśli w tej dziedzinie nastąpi tąpnięcie, w posadach zachwieje się cały współczesny świat. Żywność nie tylko należy umiejętnie produkować, ale także dostarczać ją tym, którzy tego potrzebują. Problemem polskiego rolnictwa jest swoista pułapka, w której się znajdujemy – sytuacja całej Europy, problem energetyczny, uzależnienie od Rosji, dążenie Europy do ekologizacji i zwiększenia obszarów chronionych.

Następnie poseł naświetlił sytuację energetyczną Polski i przedstawił plany z tym związane, nawiązując również do rolnictwa, na którym problem energetyczny również bardzo się odbije. Życie wymusi na gospodarstwach zmiany techniki uprawy czy nawożenia. Paląca kwestia energetyczna przekłada się na naturalną presję na wzrost cen płaconych rolnikom.

Jan Krzysztof Ardanowski poruszył zagadnienie importu zboża paszowego z Ukrainy, dokonał porównania obecnego roku i roku poprzedniego – w br. nastąpił ogromny wzrost zboża importowanego ze wschodu. Podczas swojego wystąpienia omówił także kwestie inflacji, drożyzny, widma bezrobocia. Zwrócił uwagę również na fakt, że konsumenci kupują mniej produktów „premium”, te tradycyjne i ekologiczne nie znajdują w obecnych czasach zbyt wielu klientów.

Rolnicy muszą inwestować w rozwój, w rolnictwo precyzyjne, tzw. 4.0, w nowe technologie. Celem powinna być zmiana technologii uprawy i szukanie oszczędności.

W wypowiedzi ministra wybrzmiał również temat Europejskiego Zielonego Ładu realizowanego w rolnictwie jako polityki nieodpowiedzialnej, która może zniszczyć rolnictwo w Europie – przez co Europa może być zależna od importu. Komisja Europejska chce zmniejszyć produkcję rzepaku w chwili, kiedy w Polsce bije się rekordy zbiorów tego surowca.

Z sali dało się słyszeć głosy mówiące o niezrozumieniu rolników przez UE.

Podczas spotkania podniosły się również głosy nt. planów budowy drogi S10 i sprzedaży ziemi przez rolników. Ustalono, iż na razie za wcześnie jest na konkrety, na mniej strategicznych trasach trwa dopiero ich wytyczanie. Pewna jest w tej chwili budowa odcinka na trasie Bydgoszcz–Toruń.

Następnie przemówił do zebranych Józef Łyczak, senator RP. W czasie swojej wypowiedzi również wyraził zaniepokojenie przyszłością i kwestią coraz trudniejszej sytuacji w rolnictwie, w produkcji. Rolnictwo jest gwarantem bezpieczeństwa żywnościowego – pojawiła się nadzieja na rozwój rolnictwa jako głównej gałęzi gospodarki narodowej.

Senator poruszył również sprawę ceny saletry, która – pomimo obietnic – rośnie. W związku z wojną w Ukrainie spadły ceny kukurydzy i nie są aktualnie zadowalające. Wspomniał również o optymistycznych założeniach, które mówią, że wojna skończy się w ciągu trzech miesięcy, a z początkiem nowego roku cena kukurydzy wróci do starych cen. Chwilowo jednak czeka rolników trudny czas.

Następnie wybrzmiała kwestia, zawarta w Planie Strategicznym, dotycząca tego, że nie będzie zmniejszenia dopłat.

Kolejnym istotnym tematem była susza, która daje się we znaki rolnictwu. Rozmowa dotyczyła hodowli odpornościowej, w tym nasiennictwa odpornego również na suszę.

Po tych rozważaniach głos zabrał Karol Będkowski (zastępca dyrektora Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa), który mówił o tym, ile wniosków klęskowych przyjęła Agencja w tym roku, na jakim poziomie są aktualnie wypłaty i kwoty. Wspomniał również o ogromnym nakładzie pracy pracowników Agencji, którzy robią wszystko, by poszkodowani otrzymali wypłaty jak najszybciej.

Przy tej okazji wywiązała się dyskusja o dopłatach do nawozów, problemach z płynnością rozpatrywania wniosków i wypłacaniem należnych kwot.

Następnie głos zabrał ponownie Jan Krzysztof Ardanowski, który odpowiedział, że przy takich dużych projektach zawsze są pewne niedociągnięcia. W wielu krajach żadnej pomocy suszowej nie ma, zabezpieczenie upraw należy wyłącznie do rolnika. Próba zobiektywizowania tematu suszy jest trudna – susza to niełatwe zagadnienie. Aplikacja suszowa to już ogromny krok naprzód – unika się w ten sposób ręcznego sterowania.

Problemem są ubezpieczenia w rolnictwie – w USA nie ma pomocy państwa, więc rolnicy ubezpieczają się samodzielnie. Państwo pomaga podczas największych kataklizmów i tylko w przypadkach, kiedy firma ubezpieczeniowa nie jest wypłacalna.

Po rozmowie dotyczącej ubezpieczeń rolniczych w innych krajach wypłynął temat problemów w kontekście instytucji obsługujących rolnictwo.

Edyta Zakrzewska (zastępca dyrektora Departamentu Rolnictwa i Geodezji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego) poinformowała, że dopinane są w ramach nowych unijnych funduszy również działania wodne, mała retencja itd. Zarząd województwa w tej perspektywie finansowej planuje na sprawy małej retencji, oczek wodnych itp. przeznaczyć 75 mln zł na działania związane z zatrzymaniem wody w glebie. Wspomniała również o ważnej kwestii, jaką jest docieranie do rolników z informacjami na temat planów dotyczących nowej wspólnej polityki rolnej.

Ryszard Zarudzki (zastępca dyrektora Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie)  przypomniał, że wspólnie z województwem działają w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego.

Jan Krzysztof Ardanowski wspomniał znów o niezbyt korzystnej dla rolników polityce rolnej UE, ale podkreślił również, że należy się nauczyć korzystać z jej możliwości.

Po słowach ministra Ryszard Zarudzki zaprosił na spotkanie dotyczące ekoschematów w sprawie KP dla WPR 2023–27, które odbędzie się w listopadzie, a organizowane jest wspólnie z dzierżawcami.

Następnie poruszył kwestię zgłaszania przez rolników problemów z energią, prosząc o interwencję, ponieważ prognozy kosztów energii dla wielu rolników są szokująco wysokie.

Paweł Skonieczek zastępca dyrektora Wydział Infrastruktury i Rolnictwa Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Bydgoszczy) wrócił do tematu niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, zaznaczając, że to grad wyrządził najwięcej szkód. Podkreślił dużą rolę aplikacji suszowej, poprzez którą z roku na rok wpływa coraz więcej wniosków. Powiedział również o złożeniu do Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa (IUNG) pisma dotyczącego możliwości wybudowania nowych stacji i o odpowiedzi, która dała zielone światło takiej propozycji, jednak stacja musi zostać sfinansowana przez gminę, a wtedy IUNG dołączy tę stację do swego monitoringu.

Adam Niedbalski (kierownik Wydziału Kształtowania Ustroju Rolnego i Gospodarowania Zasobem KOWR OT Bydgoszcz) wypowiedział się na temat przedłużania umów dzierżawcom.

Ryszard Błaszkiewicz (członek zarządu Kujawsko-Pomorskiej Izby Rolniczej) odniósł się do kwestii napływu zbóż do Polski w wyniku wojny w Ukrainie. Polska miała być krajem tranzytowym, ale wiele zbóż tu zostało, co zaburzyło nasz rynek wewnętrzy. Wymienił, w jakich sprawach Izba zwróciła się do ministerstwa: kwestia zbóż, oleju rzepakowego i opłat weterynaryjnych, których wysokości uderzają w małe gospodarstwa. Wspomniał również o braku czytelnych zasad odnośnie do ekoschematów.

Poruszył również kwestię ASF. Wystąpił z propozycją zmniejszenia powierzchni obszaru ASF z powiatu do gminy, ponieważ dotychczasowy stan ogranicza możliwości produkcyjne innych.