Konferencję otworzył Adam Stańczyk (dyrektor Departamentu Planowania Strategicznego i Rozwoju Gospodarczego z Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu), uroczyście powitał przybyłych prelegentów i gości oraz pokrótce omówił główną tematykę konferencji. Podkreślił, że działania wykonane w ramach projektu REGIOGMINA dają bardzo duże szanse na bardziej intensywną współpracę samorządu województwa z samorządami lokalnymi na rzecz rozwoju gospodarczego.

Jako pierwszy wystąpił Olgierd Dziekoński (pełnomocnik Zarządu Województwa ds. rozwoju gospodarczego i Kierownik Projektu REGIOGMINA), który nadmienił, że projekt został zgłoszony do Narodowego Centrum Badań Rozwoju i całkowicie przez nie sfinansowany.

Ze strony samorządu województwa zrealizowano przetarg na przeprowadzenie prac związanych z programem rozwoju gospodarczego województwa, który wygrała firma PwC. Według danych sektor MŚP reprezentuje około 50% wartości PKB i zatrudnia 67% pracowników w województwie. Celem całego projektu jest skonstatowanie, że firmy MŚP są mniej produktywne niż inne firmy w skali europejskiej. „Należy się zastanowić, co można zrobić ze strony samorządów lokalnych, aby mogły się rozwijać i być bardziej konkurencyjne” – mówił Olgierd Dziekoński.

Drugim prelegentem był Dionizy Smoleń (dyrektor PwC Advisory spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k.). Wyjaśnił, że zespół PwC był odpowiedzialny za opracowanie projektu programu rozwoju gospodarczego województwa kujawsko-pomorskiego. Prace rozpoczęły się od trzech analiz: rozwoju społeczno-gospodarczego, eksportowej i inwestycyjnej. Przygotowano wstępne założenia programu rozwoju gospodarczego województwa, które były wypracowane wspólnie z przedsiębiorcami. Prelegent nadmienił, że „należy szukać nisz rozwojowych, ponieważ rzadko który region ma taką dostępność terenów inwestycyjnych bardzo dobrze zlokalizowanych”. W drugim etapie prac rozwiązania nie tylko były konsultowane społecznie, lecz także zaowocowały uruchomieniem pilotażowego Regionalnego Obserwatorium Gospodarczego. „Chcę też z pełną odpowiedzialnością powiedzieć, że województwo kujawsko-pomorskie jest luminarzem rozwiązań w skali kraju, bo nie każdy region ma program rozwoju gospodarczego, i z tych wzorców inne regiony mogą korzystać” – mówił Dionizy Smoleń. Projekt dowiódł dużych szans dotyczących wykorzystania potencjału współpracy na linii region, samorządy lokalne i przedsiębiorcy.

Krzysztof Burkot (zastępca dyrektora PwC Advisory spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k.) przedstawił kluczowe działania, które zostały zrealizowane w trakcie ponad dwóch lat pracy z samorządem województwa. Założenia programu były prezentowane na trzech międzynarodowych konferencjach, gdzie omawiano to, co jest realizowane w trakcie projektu. Skomentował również wnioski z diagnozy rynku, podając, że PKB województwa to około 87 mld złotych, co lokuje je na ósmej pozycji w kraju. „Województwo sytuuje się w pozycji średniej rozwoju gospodarczego, jednak posiada ogromny potencjał, aby zdynamizować różne obszary swojej działalności. Charakterystycznie wyróżniającymi się sektorami są turystyka uzdrowiskowa i rolnictwo” – mówił Krzysztof Burkot. Odnośnie do sytuacji demograficznej zauważono ujemny bilans migracji. Stosunkowo niekorzystna struktura migrujących poza region dotyczy przede wszystkim ludzi młodych z dziećmi. Postępujący proces starzenia się społeczeństwa jest zbieżny z całym krajem i Europą. Zwiększa się liczba osób w wieku poprodukcyjnym, a zmniejsza tych w przedprodukcyjnym, które migrują wraz ze swoimi rodzicami. Co do jakości kapitału ludzkiego odnotowano niski odsetek ludności z wyższym wykształceniem oraz niską potrzebę podnoszenia kwalifikacji w systemie kształcenia ustawicznego. Diagnoza ta pozwoliła na zdefiniowanie zarówno mocnych, jak i słabych stron. Przede wszystkim z perspektywy mocnych stron można wyróżnić:

• liczbę instytucji z udziałem województwa i ich szeroki zakres działalności; 
• stosunkowo dużą liczbę instytucji wsparcia biznesu; 
• mnogość podejmowanych inicjatyw probiznesowych; 
• stosunkowo dużą liczbę oferowanych instrumentów finansowych nakierowanych na wsparcie przedsiębiorczości.

Wśród zdefiniowanych słabych stron można wyróżnić:

• niewystarczającą dotychczasową aktywność w zakresie koordynacji procesów wpływających na rozwijanie się gospodarki regionu; 
• brak wyspecjalizowanej jednostki zajmującej się analizowaniem sytuacji gospodarczej regionu; 
• niewystarczającą liczbę wspólnych projektów realizowanych przez instytucje wspierające biznes; 
• duże rozproszenie wsparcia finansowego udzielanego ze środków unijnych. 

Eksport rośnie, aczkolwiek wolniej niż w całym kraju. Wartość eksportu z firm z województwa kujawsko-pomorskiego plasuje je na 11 pozycji w Polsce.

„Struktura ustaleń i logika interwencji programu jest typowa dla programów o charakterze strategicznym. Cel główny programu, jaki został zdefiniowany, to trwały i zrównoważony rozwój gospodarczy regionu, przyczyniający się do poprawy jakości życia jego mieszkańców. Będzie on realizowany przez trzy cele szczegółowe: gospodarkę sprzyjającą wzrostowi przedsiębiorczości, gospodarkę konkurencyjną i innowacyjną, gospodarkę atrakcyjną dla inwestorów. Te natomiast będą realizowane przez dwanaście kierunków interwencji, na które składa się ponad czterdzieści różnego rodzaju przedsięwzięć” – wyjaśnił prelegent.

Nowy proponowany system koordynacji programu rozwoju gospodarczego opiera się na dotychczas funkcjonujących instytucjach. Pomoże to uporządkować system i zmaksymalizować korzyści przy jednoczesnej minimalizacji kosztów.

Nakreśleniem działalności Regionalnego Obserwatorium Gospodarczego w okresie pilotażu podjął się Wieńczysław Gierańczyk (kierownik Regionalnego Obserwatorium Gospodarczego). Pilotaż powołany przez konsorcjum rozpoczął się 1 maja 2021 roku. Zakres działań w czasie pilotażu obejmował m.in.: „prowadzenie działalności analitycznej, formułowanie rekomendacji, dostarczanie innych danych i współpracę z wieloma instytucjami”. Kierownik przedstawił zestawienie działań, jakie były realizowane na przestrzeni ostatnich miesięcy, oraz zaznaczył, że działania te są cały czas opracowywane. Wyjaśnił również przyszłe założenia Regionalnego Obserwatorium Gospodarczego i zaprosił do zapoznania się z opracowaniami zamieszonymi na stronie internetowej.

Olgierd Dziekoński dodał, że celem utworzenia Regionalnego Obserwatorium Gospodarczego było wyeliminowanie dysproporcji informacyjnej dla MŚP, które z racji skali nie są w stanie prowadzić pogłębionych analiz konkurencyjności rynku, co tym samym ma posłużyć stworzeniu sytuacji, w której małe firmy będą miały lepszy dostęp do informacji w prowadzeniu działalności gospodarczej.

W części podsumowującej Adam Stańczyk przedstawił wstępne konkluzje na temat trwającej ponad dwa lata bliskiej współpracy samorządu z firmą doradczą. Zaznaczył, że samorząd współpracował z bardzo rzetelnym wykonawcą i większość potencjalnych problemów to wnioski wyciągnięte z tego, co mogłoby się wydarzyć, gdyby ten solidny wykonawca się nie trafił. Jednym z elementem pilotażu REGIOGMINA było przygotowanie wykonania lokalnych programów rozwoju gospodarczego dla tych gmin, które weszły do pilotażu. „Kiedy podejmujemy się zlecenia, to wdrożenie ustaleń jest zawsze trudniejsze niż ich sformułowanie. Więc musimy być zdeterminowani, że chcemy to realizować. Pamiętajmy, że wyzwaniem jest nie tylko znalezienie rzetelnego wykonawcy, ale też określenie tego, co tak naprawdę dokładnie się zamawia” – wyjaśniał prelegent. Należy pamiętać, że cała odpowiedzialność za ewentualną porażkę spadnie na zamawiającego. Korzyściami wynikającymi ze współpracy są wiedza i doświadczenie firmy, która pracuje z bardzo różnymi odbiorcami, oraz jej wyspecjalizowanej kadry. Podsumowując, cechami dobrze wykonanego dokumentu są: pomysł, fundusze na jego realizację i zdolność do wdrożenia. „Jesteśmy pewni, że dzięki współpracy z firmą PwC powstał program o takiej jakości, której z pewnością nie osiągnęlibyśmy, pracując samodzielnie” – dodał Adam Stańczyk.